Tăng cường thông tin sức khỏe nhãn khoa qua mạng
Internet kết nối hàng triệu máy tính trên thế giới. Khi truy cập, nhân viên y tế có thể:
· Cập nhật các thông tin với một chi phí thấp hơn trước đây thông qua mô hình truy cập mở mới
· Kết nối với đồng nghiệp để trao đổi kiến thức nghề nghiệp dù cách xa về địa lí
· Tham gia giao tiếp hai chiều giữa người cung cấp thông tin y tế và người sử dụng dịch vụ y tế
·
Ban hành các tài liệu nội bộ một cách dễ dàng hơn
Internet đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin y tế nên cần nhận thức và chú ý vài vấn đề chính.
Một điều đáng lưu ý là khoảng cách quá lớn giữa người có thể tiếp cận internet và người không thể. Chỉ có 1 trong số 8 người trên thế giới có thể kết nối internet và phần lớn số người này thuộc các quốc gia có thu nhập cao. Ở châu phi, khoảng cách này là rất lớn, ước tính chỉ có 1 người trong số 70 người có thể tiếp cận internet và phần lớn thuộc Nam phi.
Vài nhà xuất bản giảm khoảng cách này bằng cách tìm các cách thay thế để phân phối thông tin. Ví dụ, hội nhãn khoa thế giới (ICEH) chấp nhận phương pháp chia xẻ thông tin qua các tài liệu in ấn, điện tử và kĩ thuật mới như internet, thư điện tử, CD-ROM để cung cấp thông tin theo mẫu dễ tiếp cận, tạo điều kiện cho sản xuất nội địa và thích nghi với sự tiếp cận của từng khu vực địa lí khác nhau.
Chúng ta có thể hi vọng sự tiếp cận internet sẽ được cải thiện và trở nên rẻ hơn trong tương lai để nhiều người có thể tiếp cận được dịch vụ này (xem bảng 1). Mọi người nên mau chóng tiếp cận công cụ hữu ích này- phần còn lại của bài viết này sẽ giúp và đưa ra lời khuyên về cách sử dụng internet để tiếp cận thông tin y tế miễn phí và đáng tin cậy.
Bảng 1. tỉ lệ sử dụng internet trên thế giới
|
Các vùng |
Sử dụng internet |
Tăng trưởng người truy câp (2000-2004) |
|
Châu phi |
1.4 % |
183.2 % |
|
Châu á |
7.1 % |
124.4 % |
|
Châu âu |
30.7 % |
117.7 % |
|
Trung đông |
6.5 % |
218.7 % |
|
Bắc Mĩ |
68.6 % |
106.3 % |
|
Châu Mĩ la tinh/Caribe |
9.4 % |
180.9 % |
|
Châu đại dương |
48.5 % |
107.2 % |
Từ Internet World Stats www.internetworldstats.com/stats.htm
Làm thế nào để tìm kiếm thông tin bạn muốn
Đầu tiên, cần xác định cái bạn muốn tìm (Bảng 2)
Bảng 2. các loại thông tin y tế khác nhau và cách tiếp cận
|
Bạn muốn kiếm thông tin nào? |
Làm thế nào để tìm thông tin? |
|
Xem tổng quát chủ đề y tế hoặc tìm kiếm vài thông tin y tế cụ thể |
|
|
Tìm một tổ chức |
|
|
Theo kịp nghiên cứu và ứng dụng mới nhất trong lĩnh vực y tế
|
|
|
Tiếp cận các tờ báo miễn phí trên mạng |
|
|
Tham gia vào các cuộc thảo luận với một nhóm khác |
|
|
Giao tiếp với các đồng nghiệp trên thế giới
|
|
Các công cụ tìm trang web
Vài ví dụ về các dụng cụ tìm kiếm phổ biến:
·
Google www.google.com
·
Alta Vista www.altavista.com
·
Yahoo www.yahoo.com
·
Dogpile www.dogpile.com
Suy nghĩ cẩn thận trước khi bạn đồng ý với điều kiện tìm kiếm mà bạn sử dụng
·
Có từ khác thay thế không?
·
Bạn sử dụng ngôn ngữ nào?
·
Có thuật ngữ số nhiều nào thường được sử dụng không?
·
Có thuật ngữ nào có ý nghĩa tương tự không?
Sử dụng điều kiện Boolean như:
·
Từ khóa OR
Trang web sẽ tìm những địa chỉ có chứa một trong những điều kiện nêu ra. Chú ý từ khóa OR được sử dụng mặc định trong hầu hết các công cụ tìm kiếm
·
Từ khóa AND/+
Trang web sẽ tìm địa chỉ phải chứa tất cả các điều kiện nêu ra. Ví dụ: open-angle AND glaucoma (mở góc VÀ tăng nhãn áp)
·
Từ khóa NOT
Trang web sẽ tìm những địa chỉ không chứa đựng điều kiện có từ NOT đứng trước
Ví dụ: glaucoma NOT open-angle (tìm kiếm tăng nhãn áp mà KHÔNG mở góc)
·
“ “
Trang web sẽ tìm chính xác những địa chỉ có chứa những điều kiện được đặt trong “ “.
Ví dụ, “open-angle glaucoma”
Đọc các trang giúp đỡ của các công cụ tìm kiếm. Các cách sử dụng cho AND/OR/NOT khác nhau và không phải tất cả các máy tìm kiếm nào cũng hỗ trợ tất cả các tính năng của toán tử Boolean.
Đánh giá thông tin
Bất cứ thứ gì cũng có thể gửi lên mạng nên nhiều thứ không chính xác. Cần xem xét các yếu tố sau:
·
Tác giả
Bạn có nhận ra đó là tác giả và liệu tác giả đó có đáng tin tưởng không?
·
Nhà xuất bản
Cố gắng đánh giá vai trò cũng như tiếng tăm của nhà xuất bản
·
Quan điểm hoặc xu hướng
Có nhiều quan điểm và xu hướng
·
Tham khảo
Các tài liệu tham khảo cho phép bạn đánh giá kiến thức của tác giả
·
Chính xác
Có nên thẩm định lại thông tin không?
·
Cập nhật
Thông tin được đưa ra khi nào?
|
Đánh dấu trang web còn gọi là trang web yêu thích là cách để lưu những đường dẫn đến trực tiếp các trang web lên trình duyệt của bạn khi bạn muốn xem trang web đó lại |
|
Toán tử tìm kiếm Boolean là cách cải thiện tìm kiếm bằng cach ssử dụng toán tử như AND, OR và NOT |
|
Trình duyệt là một chương trình máy tinh cho phép bạn xem các trang web. Ví dụ trình duyệt Internet Explorer. Duyệt web là một hành động bấm chuột và liên kết trên một trang web và mở nó ra thành một trang khác |
|
Diễn đàn thảo luận-phổ biến yêu thích, là nơi để thảo luận. nó được xem và tham gia trên môi trường web thông qua một trình duyệt. |
|
Thư điện tử là cách gửi thông điệp đến những người dùng internet khác |
|
Danh sách thư điện tử là dịch vụ cho phép bạn đăng kí để tiếp nhân và tham gia thảo luận thông qua thư điện tử |
|
Thông báo thư điện tử là dịch vụ đăng kí thông báo qua thư điện tử khi trang web được cập nhật thông tin mới |
|
Nhắn tin tức thời là một chương trình máy tính cho phép gửi thông điệp trực tuyến ngay lập tức thông qua một cửa sổ với người cần tiếp xúc. |
|
Liên kết siêu văn bản là văn bản, nút bấm hoặc đồ họa, khi nhấp chuột vào đó sẽ mở ra một trang web mới |
|
Truy cập xuất bản mở là một mô hình mới để tài trợ cho việc xuất bản học thuật. thay vì người sử dụng trả phí để mua báo, các bài báo điện tử có sẵn miễn phí và tác giả hoặc các tổ chức trả phí |
|
URL (vùng tài nguyên đồng nhất)là một địa chỉ trang web. Ví dụ, URL của trang web báo Nhãn khoa cộng đồng là www.jceh.co.uk. Để xem trang web này bạn gõ URL lên trên thanh địa chỉ của trình duyệt |