Các chiến dịch mổ mắt cộng đồng ở tây Bengal- Ấn Độ

 

Giới thiệu

 Bệnh viện chúng tôi nằm ở ngôi làng phía Nam tây Bengal, tiền thân bệnh viện là tổ chức Vivekananda Mission Ashram hoạt động chính trong lĩnh vực giáo dục. Năm 1994,  phục hồi chức năng cộng đồng (CBR) dành cho người mù được bắt đầu và theo sau đó là sự ra đời của bệnh viện. Đến cuối năm 1995, bệnh viện bắt đầu thực hiện các biện pháp nhằm thu hút bệnh nhân. Bước đầu tiên là phân tích phạm vi cư trú của các bệnh nhân ngoại trú và kết quả cho thấy rằng có hơn 80% bệnh nhân đến từ CBR. Vì thế chúng tôi quyết định tiến hành các chiến dịch mổ cộng đồng bên ngoài CBR để mở rộng phạm vi hoạt động.

 

 Thời gian đầu chúng tôi gặp nhiều khó khăn khi thuyết phục mọi người tin tưởng vào hoạt động của chiến dịch mổ cộng đồng vì mọi người đã quen với trạm phẫu thuật ở các trường học hoặc ở các phòng họp cộng đồng. Nhưng may mắn là dựa vào ưu thế trước đây trong lĩnh vực giáo dục mà chúng tôi được mọi người tin tưởng trong hoạt động chăm sóc mắt cộng đồng.

 

 Việc chuẩn bị cho chiến dịch mổ cộng đồng

 

 Chiến dịch mổ cộng đồng được tiến hành vào chủ nhật hàng tuần. Chúng tôi sắp xếp thực hiện các chiến dịch mổ cộng đồng ở các vùng xa vào mùa đông vì thời gian này khí hậu dễ chịu còn vào mùa hè và mùa mưa chúng tôi thực hiện các chiến dịch mổ cộng đồng ở phạm vi gần hơn. Khi lựa chọn ngày tiến hành chiến dịch mổ cộng đồng chúng tôi cũng xem xét tránh vào mùa thu hoạch và ngày lễ hội địa phương của bà con. Gần đây, chúng tôi tăng cường các hoạt động hướng đến cộng đồng để bước đầu tách riêng bệnh võng mạc do đái tháo đường và tật khúc xạ.

 

 Bệnh viện của chúng tôi có đội ngũ riêng hoạt động ở các chiến dịch mổ cộng đồng. Chúng tôi nhận được nhiều lời yêu cầu khám chữa bệnh từ các đơn vị ở địa phương. Các nhân viên thuộc chiến dịch mổ cộng đồng xuống địa bàn để đánh giá khả năng tiếp cận, cơ sở hạ tầng và sự tin tưởng của người dân địa phương. Chúng tôi chọn trường học vì cần ít nhất ba phòng và một số thiết bị để chuẩn bị một đợt kiểm tra mắt.

 

 Trước tiên chúng tôi giải thích hoạt động cũng như mục đích của mình cho các tổ chức địa phương biết và sau đó họ có trách nhiệm quảng bá rộng rãi trong cộng đồng. Họ được cung cấp các tài liệu đạt chuẩn để tránh tình trạng bóp méo sự thật.

 

 Hoạt động của chiến dịch mổ cộng đồng

 

 Chúng tôi ưu tiên cho những người ở độ tuổi 50 vì tình trạng đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp, bệnh lí võng mạc do đái tháo đường ở nhóm này rất phổ biến và phần lớn trong số họ không thể tự đi đến bệnh viện mà không có người đưa đi. Trẻ em cũng là đối tượng được ưu tiên. Các bệnh nhân đăng kí được kiểm tra thị lực sau đó được các bác sĩ nhãn khoa khám sơ bộ. Sau đó một vài bệnh nhân được chọn ngẫu nhiên để kiểm tra trực tiếp các bước cơ bản như đo nhãn áp kế, kiểm tra nước mắt, đo áp suất máu và lượng đường trong nước tiểu. Một số bệnh nhân được chỉnh quang viên khám đục thủy tinh thể trong phòng tối và sau đó được bác sĩ nhãn khoa khám lại lần nữa. Bước cuối cùng là hướng dẫn bệnh nhân có quyết định mổ và hẹn ngày mổ cho họ. Chúng tôi chuẩn bị sẵn một số thuốc nhỏ mắt và thuốc uống cần thiết, đặc biệt khi chiến dịch mổ cộng đồng đến các vùng xa và cho những bệnh nhân cần sự quản lí về việc dùng thuốc.

 

 Một số thiết bị ban đầu bao gồm: bảng thử thị lực Snellen, đèn soi đáy mắt, kính soi đáy mắt trực tiếp, nhãn áp kế, bộ kiêm tiêm, máy đo huyết áp, thuốc thử lượng đường trong nước tiểu, hộp kính thử, máy soi bóng đồng tử, màn tối. Sau đó chúng tôi bổ sung thêm đèn khe, kính soi đáy mắt gián tiếp, nhãn áp kế Perkins. Điều này đã giúp chúng tôi phát hiện chính xác bệnh lí võng mạc và bệnh tăng nhãn áp.

 

 Qui trình khám bệnh

 

 Sau khi kiểm tra xong thị lực, bệnh nhân gặp bác sĩ. Trước tiên bác sĩ dùng đèn pin cho tất cả bệnh  nhân và đèn khe trong trường hợp kiểm tra chi tiết. Đáy mắt trung tâm được kiểm tra bằng kính soi đáy mắt trực tiếp. Việc kiểm tra đĩa thị một cách chính xác sẽ giúp tìm ra nguyên nhân gây ra bệnh tăng nhãn áp. Việc biết được nguyên nhân của bệnh đái tháo đường là do sự giãn mở đồng tử kết hợp với  kiểm tra phần sau của mắt bằng máy soi đáy mắt giúp tìm ra bệnh lí võng mạc do đái tháo đường. Kính soi đáy mắt gián tiếp được sử dụng rộng rãi để kiểm tra đáy mắt trung tâm thông qua giác mạc đã bị mờ đục, điều này giúp chẩn đoán bệnh chính xác hơn. Kính soi đáy mắt gián tiếp chỉ được sử dụng trong các trường hợp như cận thị nặng. Đo nhãn áp kiểu đè dẹt được sử dụng trong các trường hợp bệnh tăng nhãn áp và ở các bệnh nhân nghi ngờ có triệu chứng giả bong bao. Chúng tôi mang theo công suất kính, các khung kính cũng như máy mài kính. Việc thử kính và phân phát kính được tiến hành ở một địa điểm duy nhất. Đối với loại công suất thấu kính không phổ biến thì chúng tôi ghi nhận lại và sau đó các tổ chức địa phương sẽ phân phát sau cho bệnh nhân. Việc phân phát các loại kính mắt giá thành thấp giúp khôi phục một lượng chi phí của các chiến dịch mổ cộng đồng cộng đồng mà vẫn đảm bảo về chất lượng.

 

 Di chuyển bệnh nhân

 

Những bệnh nhân mắc chứng bệnh lí võng mạc, giả bong bao hoặc nghi ngờ bị bệnh tăng nhãn áp, các trẻ mắc tật khúc xạ nặng hoặc các bệnh nhân bệnh nặng khác được chuyển lên bệnh viện cơ sở để được theo dõi và chữa trị. Các bệnh nhân được đo thị trường, chụp mạch huỳnh quang đáy mắt và điều trị bằng lase miễn phí nếu cần thiết. Tất cả việc dịch chuyển bệnh nhân cần được hướng dẫn một cách chuyên nghiệp. Để khuyến khích mọi người nhanh chóng đến với bệnh viện thì bệnh viện đã có chính sách miễn phí cho tất cả các bệnh nhân đến bệnh viện trong vòng một tháng sau chiến dịch mổ cộng đồng.

 

 Giúp đỡ những người mù lâu năm

 

 Khi những người mù lâu năm thuộc vùng CBR, các nhân viên của chúng tôi có thể  hỗ trợ họ trong việc đào tạo, phục hồi xã hội và kinh tế. Những người mù không thuộc CBR được chỉ định đến bệnh viện công ở địa phương để được chứng nhận. Các thiết bị nhãn khoa giá thấp được áp dụng cho những nơi thích hợp và ở mức giá trợ cấp. Các thông tin được đưa ra thuộc các vấn đề như đào tạo, cơ hội nghề nghiệp, quyền lợi xã hội, quyền được đến trường, v..v..Tôi xin nhấn mạnh một lần nữa rằng việc hướng dẫn nhiệt tình là rất cần thiết. Chúng tôi nhận thấy rằng cần tăng những dịch vụ này thêm nữa và chúng ta đang trong giai đoạn tạo ra chương trình hồi phục dựa trên những lợi thế hiện có.

 

 Đội nhóm của chúng tôi

 

 Một bác sĩ nhãn khoa có thể chữa bệnh cho khoảng từ 150 đến 200 bệnh nhân. Thời gian đi lại là một vấn đề lớn cần xem xét. Một nhân viên khúc xạ có thể đảm trách được chừng 150 bệnh nhân và khoảng 50 người trong số đó bị khúc xạ. Thông thường, chiến dịch mổ cộng đồng trong giai đoạn sàng lọc bệnh nhân cần sáu y tá cho 300 bệnh nhân, công việc của họ là kiểm tra thị lực, chích thuốc, đo áp suất máu, đo nhãn áp, giúp đỡ các bác sĩ kiểm tra sức khỏe bệnh nhân ( phần lớn là hướng dẫn các thủ tục). Một nhân viên kĩ thuật ở phòng hóa sinh làm nhiệm vụ thử nước tiểu và đo lượng đường trong máu. Nhân viên lái xe cũng giúp đỡ trong việc đăng kí, kiểm tra thị lực và hướng dẫn bệnh nhân. Hai nhân viên trông coi việc phân phát các thiết bị nhãn khoa. Những người tình nguyện địa phương giúp chúng tôi trong việc đăng kí và quản lí bệnh nhân.

 

 Vì phòng ở không phải khi nào cũng sẵn có nên chúng tôi khoanh vùng địa bàn ở bán kính 170 km. Chúng tôi cố gắng hoàn thành tất cả các hoạt động trong một ngày. Các tổ chức địa phương lo vấn đề thức ăn. Chúng tôi trả lại 20 Rs ( tương đương 0.40 đô la) cho mỗi nhân viên trong đội và những người tình nguyện địa phương. Phần lớn các tổ chức địa phương trả nhiều chi phí hơn vì lòng mến khách của họ.

 

 Phí bệnh nhân

Nhiều tổ chức không thu phí bệnh nhân mà họ vận động sự quyên góp tại địa phương. Hoạt động của chiến dịch mổ cộng đồng chúng tôi hoàn toàn miễn phí. Một vài tổ chức nhỏ thu 5 Rs/bệnh nhân để chiến dịch mổ cộng đồng trang trải các chi phí, chi phí cho phẫu thuật đục thủy tinh thể là 600 Rs ( tương đương 13 đô la)/ mắt để trang trải cho phí đi lại và ăn uống. Nếu được chính phủ hoặc các tổ chức hỗ trợ về tài chính thì bệnh nhân không cần phải trả bất cứ khoản phí nào và sự hỗ trợ này, nếu có, sẽ được thực hiện tại các vùng nghèo khó.

 Xây dựng năng lực

 

 Những năm qua, chúng tôi đã phát triển mối quan hệ tốt với nhiều tổ chức địa phương. Bây giờ họ là đối tác của chúng tôi. Để phát triển năng lực của họ, chúng tôi tổ chức cho họ các chiến dịch mổ cộng đồng huấn luyện hàng năm về chăm sóc mắt cơ bản để giúp họ chẩn đoán các bệnh mắt thông thường và chỉ định bệnh nhân đến bệnh viện cơ sở. Gần đây, chúng tôi đã phối hợp với các tổ chức địa phương thành lập Trung tâm Tầm nhìn

 

 Theo dõi bệnh nhân sau mổ

 

 Các bệnh nhân ở bệnh viện hai ngày và việc theo dõi sau mổ thường được tiến hành sau hai đến bốn tuần tại địa điểm diễn ra chiến dịch mổ cộng đồng. Gần đây, chúng tôi đã bắt đầu cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh khúc xạ và cung cấp kính ở chiến dịch mổ cộng đồng tiếp sau. Nếu có kế hoạch khám chữa bệnh khúc xạ thì việc theo dõi sau mổ kéo dài bốn đến sáu tuần

 

Kết quả chúng tôi đạt được

 

 Dần dần, số bệnh nhân đến chiến dịch mổ cộng đồng ngày một tăng lên kèm theo số lượng ca mổ cũng tăng lên tương ứng. Chúng tôi thường xuyên cố gắng tổ chức các chiến dịch mổ cộng đồng ở một địa điểm cố định và vào một thời gian cố định trong năm. Điều này giúp cho người dân dễ dàng nhớ thời gian diễn ra chiến dịch mổ cộng đồng và sắp xếp công việc để đi khám chữa bệnh cũng như chuẩn bị trước một số tiền để phẫu thuật. Việc gia tăng số lượng ca phẫu thuật đã phản ánh được điều này.

 

 Chiến dịch mổ cộng đồng cộng đồng là cách tiếp thị hiệu quả và nó đã xây dựng lòng tin của các đơn vị tổ chức trong cộng đồng

 

 Bảng 1. Số liệu các chiến dịch mổ cộng đồng mắt cộng đồng ở Vivekananda Mission Ashram, tây Bengal

 

Năm	Số chiến dịch mổ cộng đồng	Số bệnh nhân	Số bệnh nhân nên mổ	%	Số ca mổ thực hiện	% thất bại
1997	52	8,287	1,664	20	1,294	22
1998	57	9,866	2,346	24	1,742	26
1999	64	12,251	3,562	29	2,938	18
2000	55	14,695	4,826	33	3,903	19
2001	45	13,499	5,371	40	4,699	13
2002	51	15,510	4,762	31	3,057	36
2003	47	13,999	5,317	38	3,965	25
2004	46	15,000	5,961	40	4,156	30
2005	37	12,449	6,356	51	5,077	20
Total	454	115,556	40,165	35	30,831	23