Dịch vụ về chăm sóc mắt thông qua chương trình cộng đồng ở Nam Ấn Độ : Một nghiên cứu điển hình từ các bệnh viện mắt ở Aravind

 

Nhu cầu về điều trị tật khúc xạ:

 Tật khúc xạ được ưu tiên quan tâm trong chương trình hành động giảm thiểu mù lòa theo hành động tòan cầu của tổ chức VISION 2020 là “Quyền được nhìn thấy”. Cho đến hiện nay, theo khảo sát ,1/4  tật khúc xạ vẫn chưa được xem là nguyên nhân gây suy giảm khả năng nhìn của thị giác hoặc mù lòa; điều này có thể do sự phân loại của Tổ chức Ytế thế giới dựa vào khả năng thị lực điều chỉnh tốt nhất, có thể đoán chừng do không có sự ràng buộc (từ sự phát triển trong tương lai về mặt kỹ thuật) với những gì nó được gắn kết về độ nguy hiểm đối với mắt. Vì vậy, tật khúc xạ không được nhiều sự quan tâm của các nhà làm chính sách và của các nhà cung cấp dịch vụ.

 

 Riêng ở Ấn Độ, ước chừng khoảng 145 triệu người, bao gồm người bị viễn thị (khoảng 14% dân số)  được hưởng lợi ích từ việc điều chỉnh tật khúc xạ (xem bảng 1). Tuy nhiên khoản 10% trong số đó hoặc 1,5% dân số tiếp cận với các dịch vụ khúc xạ và sử dụng kính đeo mắt. Theo báo cáo, chỉ khoảng 35% người viễn thị nặng là sử dụng kính đeo mắt. Ở các quốc gia phát triển số người sử dụng kính đeo mắt từ khoảng 30%-50% dân số.

 

Về khía cạnh toàn diện, gia tăng các dịch vụ khúc xạ là nhu cầu cấp bách. Cần có một chiến lược để tất cả bệnh nhân có thể tiếp xúc với các dịch vụ này tại bệnh viện, trung tâm khám mắt và trong chương trình cộng đồng.Bài viết này tập trung vào dịch vụ chăm sóc mắt thông qua các chương trình cộng đồng, theo kinh nghiệm của các bệnh viện mắt ở Aravind, Nam Ấn Độ.

 Bảng 1: Ước tính về những lợi ích mang lại từ dịch vụ chăm sóc mắt tiềm năng

 

 

Độ tuổi

Phân bố dân cư ở Ấn Độ

Ước tính về tật khúc xạ phổ biến

Ứng dụng khả thi của dịch vụ

Dự đoán về người sử dụng tiềm năng

0-4 năm

10,5 % - 107.940.000

2%

0%

0

5-14 năm

20,6% - 211.768.000

5%

100%

10.588.400

15-44 năm

48,5% - 498.580.000

10%

80%

39.886.400

 Trên 45 năm

20,4% - 209.712.000

90%

50%

94.370.400

Tổng cộng

100% - 1.028.000.000

 

 

144.845.200

 

Các dịch vụ hướng đến cộng đồng của các bệnh viện mắt ở Aravind

 Chiến dịch khám mắt sàng lọc được giới thiệu ở Aravind năm 1976 và tiếp tục được thực hiện liên tục hằng năm.Hầu hết các chiến dịch khám sàng lọc được tổ chức tại các địa điểm là các trường học và được thực hiện vào các ngày cuối tuần vì để mọi người dân đều có thể để tham gia và đội ngũ nhân viên tình nguyệt cũng tham gia được.Địa phương chịu trách nhiệm về tài chính và thực hiện các công tác tổ chức như việc quảng bá, xin cấp phép (nếu cần), tổ chức các trạm khám sàn lọc, tình nguyện viên, vật dụng.Bộ phận tổ chức của bệnh viện mắt sẽ hướng dẫn và cộng tác với địa phương để bàn bạc và thống nhất  địa điểm, ngày giờ thực hiện.Chương trình hướng đến cộng đồng với mục tiêu cụ thể chữa trị tật khúc xạ sẽ thực hiện tại các trường học, các khu công nghiệp và văn phòng.

 

 Dịch vụ nhãn khoa  thông qua chương trình cộng đồng

 

 Dịch vụ khúc xạ là một bộ phận không thể thiếu của chiến dịch mổ mắt toàn diện ở Aravind.Ban đầu, chỉ tổ chức các chiến dịch khám chữa  tổng quát tại cộng đồng. Sau đó,các bác sỹ nhãn khoa đã đào tạo cho giáo viên để khám sàn lọc và lựa chọn các trẻ em tại các trường học.Chương trình cộng đồng được đẩy mạnh hơn đến các nhà máy và khối văn phòng. Trong các chương trình hướng đến cộng đồng tại các trường học và khu công nghiệp, người ta phát kính đeo mắt miễn phí và theo dõi hằng tháng bằng các cuộc ghé thăm để xem liệu những người điều trị tật khúc xạ này có sử dụng kính và có thêm bất cứ vấn đề gì không.

 

 Thông qua các hoạt động cộng đồng này, đã làm nổi bật lên 3 nhóm khác biệt: cộng đồng dân cư, nhóm trẻ em tại trường học và nhóm người lớn ở độ tuổi đi làm.Công việc khám chữa bệnh tại cộng đồng về cơ bản là giống nhau giữa các nhóm, nhưng có sự khác nhau trong việc tổ chức các chiến dịch khám chữa mắt cho các nhóm này như thế nào. Bảng 2 thể hiện thống kê về những dịch vụ điều trị tật khúc xạ thông qua chương trình cộng đồng cho 3 nhóm mục tiêu trong năm 2005. Những hoạt động liên quan đến việc cung cấp các dịch vụ điều trị tật khúc xạ hoàn chỉnh có thể được tập hợp để xác định tật khúc xạ và hỗ trợ miễn kính đeo mắt theo toa thuốc của bác sĩ.

 

 Bảng 2: các dịch vụ về mắt thông qua chương trình hướng đến cộng đồng năm 2005.

 

 

Mô hình chiến dịch mổ mắt

Nhóm mục tiêu

Số chiến dịch

Bệnh nhân được khám

Số lượng kính mắt được đeo (% số người được khám)

Số lượng người có nhu cầu(% theo toa của bác sỹ)

Cung cấp cho cơ sở ( % người có nhu cầu)

Chiến dịch mổ mắt tại cộng đồng

Cho tòan cộng đồng nhưng đối tượng chủ yếu là những người già  vì tập trung chủ yếu vào dịch vụ mổ đục thủy tinh thể

1.331

436.778

52.438

42.333

35.007

Chiến dịch khám mắt tại các trường học

Các trẻ em

168

122.150

4.380(3,6%)

4.338(99%)

2.082(86%)

Chiến dịch khám mắt tại các khu công nghiệp và khối văn phòng

Nhân viên tình nguyệt sàn lọc 100% những người ở độ tuổi đi làm

116

27.695

6.687(24,2%)

6.197(93%)

4.804(78%)

 

* Hội phòng chống mù lòa quận và câu lạc bộ Lions đã cấp 1.916 kính đeo mắt cho trẻ em ở độ tuổi đi học.Các bệnh viện mắt ở Aravind cung cấp kính mắt cho 2.422 người có nhu cầu tại 86% cơ sở.

 i)             Xác định tật khúc xạ

 

 Bệnh nhân đã đăng ký sẽ được phát một giấy chứng nhận và sổ khám chữa bệnh.Và sau đó bác sỹ nhãn khoa sẽ đo thị giác cho bệnh nhân và chuyển bệnh nhân đến kiểm tra khúc xạ, đo áp lực nội nhãn hoặc kiểm tra tuyến lệ.Việc đo khúc xạ được thực hiện trong một phòng tối có thể di chuyển được với thể tích 4x4x7 feet.Nhân viên đã được huấn luyên đo khúc xạ cho các bệnh nhân , ghi chú vào sổ khám chữa bệnh và kê toa thuốc.Bác sỹ nhãn khoa sẽ thẩm tra lại.Nhân viên chỉ được kê toa thuốc cho các bệnh nhân có mức tối thiểu là 0,5 đô.Trung bình từ 10% đến 15% các bệnh nhân được sàn lọc tại trong các chiến dịch mổ mắt nhận được toa thuốc điều trị tật khúc xạ.

 

 ii)           Phân phát kính đeo mắt

 

 Chuyên gia nhãn khoa (thợ kỹ thuật về kính) bàn bạc với bệnh nhân  về kính đeo mắt và tư vấn cho họ về cách chọn khung kính cho phù hợp.Tỷ lệ trung bình là khoảng 90%.Mức giá trung bình bệnh nhân phải trả cho một cặp kính là khoảng chừng 150 rubi(tương đương 3,5 đôla).Một chiến dịch sàn lọc trung bình khoảng 500 bệnh nhân thì có khoảng 60 đến 70 người bị tât khúc xạ.

 

 Khi đã có đầy đủ đơn đặt hàng, chuyên gia nhãn khoa sẽ lựa chọn thấu kính kê theo toa từ hàng trong kho, sau đó đánh dấu và sử dụng máy để gắn thấu kính vào khung kính đã được chọn. Công việc này mất khoảng 30 phút.Đối với các đơn đặt hàng đặc biệt, khi thấu kính kê theo toa không có trong kho, thì phải lập đơn đặt hàng và gửi bằng thư điện tử đến bệnh viện cở sở.

 

 Một số bài học được đúc kết trong các dịch vụ cộng đồng

 

 1.    Nếu có thể, việc cung cấp kính đeo mắt nên thực hiện trong suốt chương trình khám tại cộng đồng. Vào những năm trước, bệnh nhân chỉ nhận toa thuốc và họ được yêu cầu mua kính tại bất kỳ nơi nào có thể.Nhưng theo quan sát thì việc này lại rất thấp.Theo điều tra cho thấy, các chi phí có liên quan đến quá trình điều trị khúc xạ, bao gồm cả chi phí thực tế như việc đi lại…và các chi phí bị mất là đáng kể hơn so với chi phí của kính đeo mắt.. Vì thế, chúng tôi giao ngay kính mắt theo mỗi toa thuốc trong lúc bệnh nhân chọn được lựa khung kính.Việc này diễn ra rất thành công.Ngày nay, các chuyên gia nhãn khoa được huấn luyện cùng đồng hành với đội ngũ nhân viên trong chiến dịch mổ với các thiết bị cần thiết và cung cấp khung kính và thấu kính cho bệnh nhân, họ có thể phân phát ngay lập tức trên 80% đơn đặt hàng(nhìn vào bảng 2). Bằng cách này, chúng ta có thể đảm bảo rằng bệnh nhân được chẩn đoán chính xác về tật khúc xạ.

 

2.    Sẵn sàng thanh toán chi phí

Mặc dù cấu thành  giữa khung kính và thấu kính  chỉ mang tính phù phiếm nhưng khiến bệnh nhân cảm thấy vui và sẵn sàng chi trả tiền mua kính.Theo kinh nghiệm của tôi thì kính được làm sẵn không được bệnh nhân yêu thích.

3.    Duy trì chương trình

Lợi nhuận bên ngoài thu được từ việc bán kính có thể làm giảm chi phí của các dịch vụ khác và đóng góp để duy trì chương trình.

 Kết luận

 

 Hành động toàn cầu của VISION 2020 là “Quyền được nhìn thấy” đã mang lại nhiều sự quan tâm về các dịch vụ khúc xạ và những thay đổi tích cực trong kinh tế và trình độ học vấn, đang tạo ra một môi trường thân thiện và cơ hội lớn.Các dịch vụ nhãn khoa thông qua chương trình cộng đồng đề ra một chiến lược có thể thực hiện được với chi phí thấp để tạo ra tác động nhanh đến tật khúc xạ.

 

 Bảng 3. Các nguồn lực cần thiết cho các dịch vụ nhãn khoa thông qua chương trình cộng đồng.

 

Phân loại nguồn lực

Chi tiết

Chẩn đoán (để xác định tật khúc xạ)

  • Bảng thử thị lực Snellen
  • Bệnh do Toxoplasma, sởi, vi rút đại cự bào, vi rút éc pét.
  • Thử bộ thấu kính
  • Làm dấu máy soi bóng đồng tử
  • Phòng nhỏ có thể di chuyển được để tạo không gian tối
  • Các đồ dung văn phòng phẩm để kê toa thuốc

 

Nguồn nhân lực

  • Bác sỹ nhãn khoa/ chỉnh quang viên
  • Kỹ thuật viên phát kính- như là hướng dẫn, đặt kính và đo kính

Thiết bị cấp phát kính

  • Máy gắn thấu kính có thể di chuyển được
  • Cái tua-vít
  • Lồng ấp khung kính- đối với các khung bằng nhựa
  • Điều chỉnh các hướng
  • Bộ thử thấu kính-để kiểm tra chất lượng
  • Đánh dấu, đẽo và cắt các công cụ
  • Các khay đặt dụng cụ và bàn kiếng

Nguồn cấp phát kính

  • Phân loại khung kính(3 khung kính cho mỗi đặt hàng)
  • Nguồn kính hỗn hợp phản ảnh tật khúc xạ theo nhóm mục tiêu của chương trình cộng đồng( 10 thấu kính cho mỗi đơn hàng)
  • Văn phòng phẩm cho việc đặt đơn hàng và ghi biên lai

Điện, nước và các vật dụng cơ bản khác

  • Nhóm địa phương tổ chức chiến dịch mổ cung cấp.